"ملال غیبت" در شعر عرفی شیرازی، به معنای اندوه و رنج ناشی از دوری یا نبودن معشوق یا فرد محبوب است. این عبارت در قصیده‌ای که عرفی در ستایش پیامبر اسلام (ص) سروده، به کار رفته است.
تأثیر ملال غیبت
عرفی در این قصیده، به مقام و عظمت پیامبر اکرم (ص) اشاره می‌کند و سپس از دوری و نبود ایشان ابراز اندوه می‌کند. او «ملال غیبت» را به حالتی از اندوه عمیق و روحانی تشبیه می‌کند که گویی باعث خفقان در آفرینش می‌شود.
شاهد متنی:
تأثیر ملال غیبت تو
وجه خفقان آفرینش
تحلیل: در اینجا، "ملال غیبت" به غم و اندوهی اشاره دارد که پس از رحلت پیامبر، دل‌های پیروان ایشان را در برگرفته است. عرفی این غم را چنان عظیم می‌بیند که گویی نفس کشیدن جهان را سخت کرده و باعث خفقان (احساس تنگی نفس) در آفرینش شده است. این بیان، عمق ارادت و شیفتگی عرفی به پیامبر را نشان می‌دهد.
تفاوت با کاربردهای دیگر غیبت
غیبت در معنای اخلاقی: در اینجا، "غیبت" به معنای بدگویی یا غیبت کردن نیست.
غیبت در معنای فلسفی: این مفهوم با "غیبت" در نزد عرفایی مانند شمس مغربی که به پنهان بودن ذات الهی اشاره دارد، متفاوت است.
"ملال غیبت" در شعر عرفی، یک مفهوم کاملاً عاشقانه و عاطفی است که اندوه ناشی از دوری از معشوق (در اینجا پیامبر) را بیان می‌کند.