بیت مورد نظر شما به این صورت است:
مست در سر تا قدم، در کعبه رخ، در هر حرم
این مصرع بخشی از غزلیات مولاناست و به زیبایی، ارتباط میان مستی عرفانی و جمال معشوق را نشان می‌دهد. در اینجا به بررسی هر یک از واژه‌ها و معنای کلی بیت می‌پردازیم:
مفاهیم کلیدی
۱. مست
در ادبیات عرفانی، مستی به معنای مستی از شراب ظاهری نیست، بلکه به معنای غرق شدن در عشق الهی، از خود بی‌خود شدن و رسیدن به حالتی از شور و وجد معنوی است. سالک (عاشق) در این حالت، از قید عقل و منطق رها می‌شود و تمام وجودش پر از عشق به خداوند می‌گردد.
۲. کعبه رخ
همان‌طور که پیش‌تر توضیح داده شد، «کعبه رخ» به معنای چهره‌ای است که مانند کعبه مقدس و قبلهٔ عاشقان است. این چهره می‌تواند نمادی از جمال الهی یا چهرهٔ پیر و مراد باشد که آینه‌ای از آن جمال است.
تفسیر کلی بیت
با در نظر گرفتن این مفاهیم، معنای مصرع چنین است:
مست در سر تا قدم، در کعبه رخ، در هر حرم
این عبارت، حالت یک عاشق واصل را توصیف می‌کند. «مست در سر تا قدم» یعنی تمام وجود او، از سر تا نوک پا، از عشق الهی لبریز شده است و در این حالت، او نه تنها در مکان‌های مقدس (حرم) بلکه در «کعبه رخ» (چهرهٔ معشوق) نیز غرق در مستی و هوشیاری الهی است.
به عبارت دیگر، این بیت نشان می‌دهد که:
قبلهٔ عاشق، چهرهٔ معشوق است.
عبادت او، غرق شدن در تماشای آن جمال است.
مستی و بندگی او، در همهٔ لحظات و مکان‌ها (از جمله در حرم و در چهرهٔ معشوق) وجود دارد.
این مصرع یکی از زیباترین نمونه‌های شعر مولاناست که نشان می‌دهد چگونه عاشق واقعی از قید مکان و زمان رها شده و در هر جایی که باشد، مست و شیدای معشوق ازلی است.