در دیوان شمس، غزل شماره ۹۴۷، مولوی به یک باور مشهور در فقه و عرفان اسلامی اشاره می‌کند:
«درون کعبه شب یک نماز صد باشد»
معنای «درون کعبه شب یک نماز صد باشد»
این عبارت دو لایهٔ معنایی، یکی ظاهری و دیگری باطنی، دارد که هر دو در دیدگاه مولوی اهمیت پیدا می‌کنند.
معنای ظاهری (فقهی): این بخش از بیت به یک اعتقاد رایج در فقه اسلامی اشاره دارد. بر اساس روایات، نماز خواندن در داخل کعبه، ثوابی چندین برابر نماز در مکان‌های دیگر دارد. مولوی با بیان «یک نماز صد باشد» این حقیقت را به زبان شعر بازگو می‌کند و بر اهمیت این مکان مقدس تأکید می‌ورزد.
معنای باطنی (عرفانی): در جهان‌بینی مولوی، کعبه نمادی از قلب و جان انسان است. «شب» نیز در شعر عرفانی، اغلب نماد خلوت، مراقبه و حالتی روحانی است که عارف از شلوغی‌های روزمره دور شده و به خود و خداوند نزدیک می‌شود.
بنابراین، مولوی با این بیت یک پیام عمیق‌تر را منتقل می‌کند: «نمازی که در خلوت شب و در کعبهٔ حقیقیِ وجود (یعنی دل) خوانده شود، ارزش و تأثیری صدها برابر نمازهای دیگر دارد.»
این تعبیر، عبادت را از یک عمل فیزیکی به یک تجربهٔ قلبی و باطنی ارتقاء می‌دهد و به سالک یادآوری می‌کند که ارزش واقعی نماز، به مکان آن نیست، بلکه به حضور قلب و اخلاص است.