گفتند به اتفاق یک سر/کز کعبه گشاده شود این در
این دو بیت، از منظومه لیلی و مجنون گنجوی، از بردن پدر مجنون را به خانه کعبه است. این ابیات، بیانگر آخرین راه حلی است که اطرافیان برای درمان درد مجنون (عشق لیلی) به پدر یا پیشنهاد میدهند.
تحلیل بیت
این ابیات به یک چالش و راه حل اشاره دارند:
چالش: مجنون از شدت عشق لیلی دیوانه شده و هیچ راه درمانی کارساز نبوده است. درد او چنان خارج است که از کنترل انسان است.
راه حل: اطرافیان به این نتیجه میرسند که تنها راه حل این درد، از طریق یک نیروی ماورایی و مقدس است. آنها میگویند که «در» این مشکل تنها از طریق «کعبه» میتواند شود شود.
«گفتند به اتفاق یک سر»: این عبارت نشاندهندهٔ جماع و امید همه اطرافیان به این راه حل است.
«کز کعبه گشاده شود این در»:
کعبه: نمادی از قداست، مرکز عبادت و جایگاه استجابت دعا است.
در: نمادی از گره، مشکل یا بنبست در زندگی است.
در این نگاه، آنها معتقدند که تنها با توسل به کعبه و نیروی الهی میتوان از کار مجنون باز کرد.
زن
این ابیات نشان میدهند که در جهانبینی، کعبه نه تنها یک مکان مقدس است، بلکه یک نیروی شفابخش و گرهگشا است. اطرافیان مجنون، با وجود نامیدی از راههای زمینی، به معجزهٔ کعبه ایمان دارند و معتقدند که میتوان عشقی را که از کنترل انسان خارج است، درمان کند. این نگاه به کعبه، آن را به نمادی از امید و شفا تبدیل میکند.