در بررسی شعر انوری، یکی از موضوعات مهم و بحث‌برانگیز، شیوهٔ پیچیدهٔ اوست. بسیاری از منتقدان، این شیوه را نه تنها پیچیده، بلکه هوشمندانه می‌دانند. پیچیدگی در شعر انوری از دو منبع اصلی سرچشمه می‌گیرد: ۱. زبان و ساختار: انوری از واژگان دشوار، ترکیب‌های نو و ساختارهای نحوی پیچیده استفاده می‌کند که فهم ظاهر شعر او را دشوار می‌سازد. ۲. مفاهیم و معانی: او به دلیل ملاحظات سیاسی و اجتماعی، پیام‌های خود را در لایه‌های پنهان و با استفاده از کنایه، هجو و نمادگرایی بیان می‌کند که کشف معنای واقعی شعر را به یک چالش فکری تبدیل می‌کند.
این پیچیدگی، یک انتخاب آگاهانه و هوشمندانه است. انوری با این شیوه، چندین هدف را دنبال می‌کند:
۱. پنهان کردن پیام‌های سیاسی
در دوران استبداد، بیان مستقیم نقد و اعتراض می‌توانست به قیمت جان شاعر تمام شود. انوری با پنهان کردن پیام‌های خود در لایه‌های پیچیده، هم از گزند حاکمان در امان می‌ماند و هم مخاطبان خاص و آگاه خود را می‌یابد. کسی که فقط به ظاهر شعر او توجه می‌کند، آن را مدح یا ستایش می‌بیند، اما کسی که به عمق آن نفوذ می‌کند، پیام‌های پنهان و اعتراضات او را درک می‌کند.
۲. ارتقای سطح شعر و فصاحت
انوری، خود را شاعری توانا و برتر می‌دانست. او با استفاده از زبان پیچیده و آرایه‌های ادبی دشوار، قصد داشت توانایی‌های خود را به نمایش بگذارد و خود را از دیگر شاعران هم‌عصرش متمایز کند. این پیچیدگی برای او، نه تنها یک ابزار، بلکه یک ارزش هنری بود.
۳. بیان پارادوکس‌های زندگی
زندگی انوری پر از پارادوکس بود؛ او هم مجبور به مدح بود و هم از ستم حاکمان رنج می‌برد. هم به دنبال روزی بود و هم دغدغه‌های معنوی داشت. او با استفاده از ساختارهای پیچیده، این تضادها را به خوبی در شعرش منعکس می‌کند. شعر او به زبان حال کسی تبدیل می‌شود که در میان جبر و اختیار و در تلاطم مدح و نقد قرار دارد.
به طور خلاصه، شیوهٔ انوری یک شیوهٔ سادهٔ پیچیده نیست، بلکه یک پیچیدگی هوشمندانه است. این پیچیدگی هم بازتاب‌دهندهٔ شرایط سیاسی و اجتماعی زمانهٔ اوست و هم نشان‌دهندهٔ مهارت بی‌نظیر او در استفاده از زبان و ادبیات.
آیا مایلید به بحث در مورد اینکه "از انوری برای امروز خود چه باید بیاموزیم" بپردازیم؟