عبارت "روضهٔ انس" در قصیدهٔ شمارهٔ ۱۴ فخرالدین عراقی، یک اصطلاح عرفانی و استعاره‌ای برای توصیف مقام وصال و حضور الهی است. این عبارت در بیت زیر به کار رفته است:
"حبذا صفهٔ بهشت مثال روضهٔ انس و بارگاه وصال"
مفهوم عرفانی "روضهٔ انس"
"روضهٔ انس" به معنای "باغ آرامش و اُنس" است. این عبارت دو بخش کلیدی دارد:
روضه (باغ): نماد شادابی، طراوت، و سرزندگی است. بهشت نیز به عنوان باغ شناخته می‌شود. در اینجا "روضه" به یک مکان معنوی اشاره دارد که سرشار از حیات و زیبایی است.
انس: "اُنس" در عرفان، حالتی است که در آن وحشت و بیگانگی سالک از میان می‌رود و جای خود را به آرامش، الفت، و صمیمیت با حق تعالی می‌دهد. پیش از این حالت، سالک ممکن است دچار ترس و وحشت از جلال حق باشد، اما در مقام "انس"، این ترس به محبت و آرامش تبدیل می‌شود.
پیوند با دیگر مفاهیم قصیده
مفهوم "روضهٔ انس" با دیگر مفاهیم قصیدهٔ عراقی پیوند دارد:
در تضاد با وحشت: "روضهٔ انس" در تضاد با حالتی قرار دارد که عقل در آن دچار حیرت و سرگشتگی می‌شود. در حالی که عقل راهی ندارد و حیران می‌ماند، دل سالک در این باغ به آرامش می‌رسد.
مقدمهٔ وصال: "روضهٔ انس" مقدمه‌ای برای "بارگاه وصال" است. سالک ابتدا باید با حق انس بگیرد تا بتواند وارد مقام وصال (اتحاد کامل) شود.
بنابراین، "روضهٔ انس" توصیفی از زیبایی، کمال، و پاکی آن مکان است که آن را به محلی برای آرامش معنوی تبدیل می‌کند.