تعبیر «کعبهٔ من» در اشعار بابا طاهر عریان، بیانگر اوج عشق درونی و شخصی به معشوق (خدا) است و کاملاً از معنای فیزیکی و ظاهری کعبه فراتر می‌رود.
تحلیل تعبیر «کعبهٔ من»
این تعبیر در بیت مشهور زیر از بابا طاهر آمده است که در آن، تمام نمادهای عبادت رسمی و ظاهری در وجود معشوق خلاصه می‌شوند:
«بت من، کعبهٔ من، قبلهٔ من ته ای هر سو نظر سوی ته دیرم»
معانی و دلالت‌ها:
برتری عشق شخصی: بابا طاهر با استفاده از ضمیر "من"، کعبه را از یک مکان عمومی تبدیل به یک قبلهٔ کاملاً شخصی و باطنی می‌کند. این نشان می‌دهد که ارتباط او با خدا، نه از طریق مناسک رسمی، بلکه از طریق محبت بی‌واسطه و درونی برقرار می‌شود.
وحدت معبود: شاعر با قرار دادن واژه‌های متضاد مانند «بت» (نماد شرک و ظاهر ادیان دیگر) و «کعبه» (نماد توحید و اسلام) در کنار هم، اعلام می‌کند که تمام این نمادها برای او یکی شده و همگی در وجود معشوق حقیقی (خدا) خلاصه می‌شوند.
رهایی از قید مکان: نتیجهٔ این تعبیر این است که دیگر مهم نیست شاعر در چه مکانی است؛ زیرا «هر سو نظر سوی ته دیرم». کعبهٔ او، معشوق است که حضورش در همه‌جا جاری است.
به طور خلاصه، «کعبهٔ من» در شعر بابا طاهر، یعنی معشوقِ قلب که قبلهٔ حقیقی و والاتر از هر مکان ظاهری است.