.......ایامه و انعامه و رزقه الله سعادة الدارین قبله احرار و افاضل و کعبه علما و امائل این حضرت بزرگ لازالت ممحروسة الاطراف محمیة و الاکناف بود و جملگی…
----------------------------
نصرالله منشی
نصرالله منشی » کلیله و دمنه » باب الملک والطائر فنزة » بخش ۲ - حکایت مرغ پادشاه
.......است، و بادیه فراق او بی شک دراز و بی پایان خواهد گذشت، که همه عمر کعبه من در گاه او بوده است و عمده سعادت عمره رعایت او را می شناسم، اگر جان شیرین…
----------------------------
نصرالله منشی
نصرالله منشی » کلیله و دمنه » باب الاسد و ابن آوی » بخش ۱ - باب شیر و شغال
......کرده، و هرکرا سعادت اصلی و عنایت ازلی یار و معین بود قبله دل و کعبه جان وی احکام قرآن عظیم باشد.
و هرگاهی که در این مقامات تاملی بسزا رفت و فضای عفو و…
----------------------------
نصرالله منشی
نصرالله منشی » کلیله و دمنه » باب الملک و البراهمة » بخش ۱ - باب پادشاه و برهمنان
.......را مسلم گشت.
و هرکرا این همت باشد که این ابواب را قبل از دل و کعبه جان کند، که ثبات و وقار پادشاهان را زیباتر حلیتی و تابان تر زینتی است، چه فرمانهای…
----------------------------
نصرالله منشی
کعبه در قرآن و آثار ادبی نصرالله منشی به شکل‌های مختلف به کار رفته است.
کعبه در قرآن
کعبه به عنوان مقدس‌ترین مکان در اسلام، در قرآن با نام‌ها و مفاهیم گوناگون ذکر شده است. نامهای دیگری که در قرآن به کعبه اشاره می کنند عبارتند از:
بیت (خانه): مانند «وَ إِذْ جَعَلْنَا الْبَیْتَ مَثابَةً لِلنَّاسِ وَ أَمْناً» (سوره بقره، آیه ۱۲۵).
بیت الحرام (خانه محترم): «جَعَلَ اللَّهُ الْکَعْبَةَ الْبَیْتَ الْحَرامَ قِیَامًا لِلنَّاسِ» (سوره مائده، آیه ۹۷).
بیت العتیق (خانه کهن یا آزاد): «وَ لْیَطَّوَّفُوا بِالْبَیْتِ الْعَتِیقِ» (سوره حج، آیه ۲۹).
بکه : «إِنَّ أَوَّلَ بَیْتٍ وُضِعَ لِلنَّاسِ لَلَّذِی بِبَکَّةَ» (سوره آل عمران، آیه ۹۶).
کعبه در آثار نصرالله منشی (کلیله و دمنه)
در «کلیله و دمنه» نصرالله منشی، بیشتر به صورت استاره‌ای برای توصیف مفاهیمی چون قبله، آرمان، و مرکز توجه و احترام به کار رفته است. در متونی که دادید، «کعبه» در چند مفهوم مختلف استفاده شده است:
کعبه علما و افاضل : اشاره به محلی که علما و افراد برجسته به آن روی می‌آورند. (مقدمهٔ نصرالله منشی)
کعبهٔ اقبال : به معنای محل اقبال و آرمان کسی. (باب الملک و الطائر فنزة)
قبلهٔ دل و کعبهٔ جان : به عنوان مرکز توجه و محل آرامش و هدایت قلب و روح. در این مورد، کعبه جان در احکام قرآن عظیم خلاصه شده است. (باب الاسد و ابن آوی)
قبلهٔ دل و کعبهٔ جان : به معنای آرمان و مرکز توجه. در این مورد، این مفهوم به ابواب (فصول) کتاب مربوط شده است. (باب الملک و البراهمة)
به طور خلاصه، در حالی که در قرآن، کعبه یک مکان مقدس و مرکز عبادی است، نصرالله منشی از آن به عنوان یک استعاره ادبی برای نشان دادن محل توجه، آرمان و احترام استفاده کرده است.