در نگاه صائب تبریزی، اشک و آه در فضای کعبه، نمادی از پاکی، خلوص و رهایی از تعلقات دنیوی است. او این اشک‌ها را نه صرفاً قطرات آب، بلکه چشمه‌های زمزم درونی می‌داند که گناهان را می‌شوید و دل را برای دریافت فیض الهی آماده می‌کند. این مفهوم در اشعار او با ظرافت و زیبایی خاصی بیان شده است.
۱. اشک، زمزم باطنی
صائب، اشک و آه را با چشمه مقدس زمزم مقایسه می‌کند. او معتقد است که زمزم حقیقی، اشک‌های خالصانه‌ای است که از چشمان سالک جاری می‌شود. این اشک‌ها، روح را پاک کرده و کعبه دل را سیراب می‌کنند.
غزل شماره ۵۷۳۸:
ز گریه زمزم صد کعبه شبستانم چرا عزیز نباشم به دیده‌ها چون خال
در این بیت، شاعر از اشک‌های خود به عنوان "زمزم" یاد می‌کند که صدها کعبه را سیراب کرده است. "شبستان" به معنای جایگاه عبادت و خلوت است. این تعبیر نشان می‌دهد که اشک و گریه باطنی، فضایی از قداست ایجاد می‌کند که از هر کعبه‌ای مقدس‌تر است. شاعر با این مقایسه، ارزش اشک و آه را بسیار بالا می‌برد.
غزل شماره ۶۷۲۴:
صلح اگر چون کعبه با شورابه زمزم کنی می شوی از شش جهت روشندلان را قبله گاه
در این بیت، "شورابه زمزم" به اشک و آه تلخ و دردناک کنایه می‌زند که از سردردهای درونی انسان برمی‌آید. شاعر می‌گوید اگر با این دردها و تلخی‌ها در صلح و آشتی باشی، مانند کعبه به قبله‌ای برای اهل معرفت تبدیل می‌شوی. این نشان می‌دهد که در نگاه صائب، اشک و آه از دردهای درونی، عنصری مقدس و آرامش‌بخش است.
۲. آه، صدای درونی سالک
آه، در اشعار صائب، نمادی از درد و طلب درونی سالک است که در سکوت شب از دل برمی‌آید. این آه، کعبه دل را به لرزه درمی‌آورد و راه وصال را می‌گشاید.
غزل شماره ۵۵۵۲:
بلند افتاده طاق سرگرانی کعبه او را و گرنه چین کوتاهی ندارد زلف شبگیرم
در این بیت، آه شبگیر (آه شبانگاهی) آنقدر بلند است که طاق کعبه را سر به زیر و سنگین می‌کند. این تصویرسازی شاعرانه، قدرت آه و ناله درونی را نشان می‌دهد که می‌تواند حتی بر مقدس‌ترین مکان‌ها نیز تأثیر بگذارد.
غزل شماره ۶۷۵۲:
مدار از دامن دل دست اگر از کعبه جویانی که در دنبال چندین رهزن و یک راهبر داری
"آه" در این بیت، به صورت پنهان وجود دارد. "دامن دل" همان جایگاه آه و اندوه درونی است. صائب می‌گوید اگر می‌خواهی به کعبه حقیقی برسی، از دامن دلت دست برندار، زیرا این دل است که با آه و اندوه، راهبر تو خواهد بود.
در مجموع، صائب تبریزی، اشک و آه را نه نشانه‌ای از ضعف، بلکه نمادی از قدرت درونی و خلوص نیت می‌داند. در نگاه او، این آب زمزم باطنی است که سفر حج را کامل می‌کند و دل را به کعبه واقعی پیوند می‌زند.