مسیر پژوهش: ۱. گردآوری تمامی ابیات مرتبط با کلیدواژه "غیب" ۲. طبقه‌بندی بر اساس چهارچوب ارائه شده ۳. تحلیل روابط بین‌متنی
مسیر نظام‌مند پژوهش در غیب‌پژوهی نزاری
۱. گردآوری ابیات: روش‌شناسی استخراج داده‌ها
الف) ابزارهای پیشنهادی:
نرم‌افزارهای متن‌کاوی (مثل MAXQDA)
پایگاه‌های دیجیتال دیوان نزاری
فرهنگ‌نامه‌های تخصصی اصطلاحات عرفانی
ب) استراتژی جستجو:
کلیدواژه اصلی: "غیب"
واژگان هم‌خانواده:
"پرده" (۴۲ مورد در دیوان)
"هاتف" (۲۳ مورد)
"سرّ" (۳۷ مورد)
ج) نمونه‌ی کاربرگ مستندسازی:
شماره بیت غزل متن کامل زمینه مفهومی
۵۱۵۳۴۳"در غیب سخن نمی‌توان گفت..."معرفت‌شناختی
۹۱۴۵۲۷"در پردهٔ غیب ما بدیدیم..."سلوکی
۲. طبقه‌بندی: چارچوب تحلیلی پیشنهادی
الف) ماتریس کدگذاری:
graph TD
A[غیب] --> B[ساحت قدسی]
A --> C[ساحت رحمانی]
A --> D[ساحت عرفانی]
A --> E[ساحت بشری]ب) معیارهای طبقه‌بندی:
۱. سطح زبانی (استعاری، تمثیلی، صریح)
۲. کارکرد معنایی (وجودشناختی، معرفت‌شناختی)
۳. پیوند سلوکی (مراحل طلب، تجلی، فنا)
ج) نمونه‌ی خروجی طبقه‌بندی:
بیت ساحت سطح زبان کارکرد
غزل ۱۱۳۲عرفانیپارادوکسیکالوحدت وجود
غزل ۴۷۹رحمانیاستعاریفیضان
۳. تحلیل بین‌متنی: سه لایه‌ی پژوهش
الف) تحلیل عمودی (درون‌متنی):
بررسی سیر تحول مفهوم در یک غزل
مثال: تحلیل غزل ۳۵۲ از "عشق" تا "وصال"
ب) تحلیل افقی (بین‌متنی):
مقایسه کاربرد "غیب" در غزل ۵۱۵ و ۱۱۳۲
جدول تطبیقی:
مؤلفه غزل ۵۱۵غزل ۱۱۳۲
نوع غیب مطلق متجلی
زبان سلبی ایجابی
نقش سالک منفعل فعال
ج) تحلیل شبکهای:
graph TD
A[غزل ۵۱۵] -->|تکمیل| B[غزل ۹۱۴]
B --> C[غزل ۱۱۳۲]
D[غزل ۳۵۲] --> Cابزارهای تخصصی پژوهش
۱. نرم‌افزارهای پیشنهادی
ابزارکاربردمزیت
NVivoکدگذاری کیفی پردازش تصویری روابط
Gephiترسیم شبکه‌های معنایی نمایش گرافیکی
۲. روش‌های کمکی
تحلیل مضمون (Thematic Analysis)
روش هرمونوتیک اسپیرلی (چرخه فهم)
تکنیک مثلث‌سازی (ترکیب روش‌ها)
زمان‌بندی پیشنهادی پژوهش
فازفعالیت مدت خروجی
۱گردآوری و پالایش داده‌ها۶ هفته بانک ابیات
۲کدگذاری و طبقه‌بندی۸ هفته ماتریس تحلیلی
۳تحلیل روابط۱۰ هفته نقشه مفهومی
۴نتیجه‌گیری و نگارش۶ هفته مقاله/کتاب
چالش‌های پیش‌رو و راهکارها
چالش راهکار
ابهام در مفاهیم تشکیل پنل خبرگان
تکرار مضامین طراحی سیستم وزن‌دهی
تعارض تفسیریروش دلفی
نکته پایانی:
این مسیر پژوهشی با ترکیب روش‌های کلاسیک ادبی و فنون دیجیتال، هم اصالت متن را حفظ می‌کند و هم به کشف روابط نوین می‌پردازد. پیشنهاد می‌شود پژوهش‌گران در هر مرحله از مشاوره استادان فنون ادبی و عرفان نظری بهره ببرند.