ترکیبات موضوعی مفهوم «غیب» بر اساس تحول تاریخی در ادبیات فارسی
۱. دوره شکلگیری (قرن ۴-۵ هجری)
«غیب و حکمت یونانی» در آثار رودکی و فردوسی
«غیب به مثابه سرنوشت» در شاهنامه
«عقلانیت و غیبشناسی» در ناصرخسرو
«تمثیلهای نخستین غیب» در قصاید سنایی
۲. دوره تکامل (قرن ۶-۷ هجری)
«غیب و عشق افلاطونی» در عطار
«حرکت جوهری به سوی غیب» در مولوی
«پارادوکسهای وجود و غیب» در مثنوی
«غیب و تجلی» در فصوص الحکم ابن عربی
۳. دوره تثبیت (قرن ۸-۹ هجری)
«غیب و اسرار» در حافظ
«ایهامپردازی غیب» در غزلیات سعدی
«غیب و معمای وجود» در اشعار عراقی
«تمثیلهای باغ و غیب» در خمسه نظامی
۴. دوره تحول (قرن ۱۰-۱۲ هجری)
«غیب و هندسه وجود» در بیدل
«پیچیدگیهای زبانی غیب» در صائب
«غیب و وحدت شهود» در جامی
«نظاممندسازی غیب» در مکتب اصفهان
۵. دوره نوگرایی (قرن ۱۳-۱۴ هجری)
«غیب و نوسازی عرفانی» در اقبال
«غیب و انسان مدرن» در شهریار
«بازخوانی انتقادی غیب» در مطهری
«غیب و معنویت جدید» در پروین اعتصامی
۶. دوره معاصر (قرن ۱۵ هجری)
«غیب و پستمدرنیسم» در شعر امروز
«بازنماییهای جدید غیب» در ادبیات داستانی
«غیب و رسانههای دیجیتال»
«بحران معنویت و غیبیابی» در ادبیات معاصر
ترکیبات ویژه مطالعاتی:
۱. «سیر تحول تمثیلهای غیب» از پرنده سیمرغ تا کهکشانها
۲. «تحول کارکرد غیب» از مفاهیم دینی تا مضامین اگزیستانسیال
۳. «دگردیسی زبان بیان غیب» از استعارههای کلاسیک تا نمادگرایی مدرن
۴. «تغییر نقش غیب» از محوریت هستیشناختی تا کاربردهای روانشناختی
این ترکیبات میتوانند اساس پژوهشهای زیر قرار گیرند:
تاریخ تحول مفاهیم عرفانی
جامعهشناسی معرفت عرفانی
نشانهشناسی تاریخی مضامین دینی
فلسفه تاریخ ادبیات عرفانی
روانشناسی تحول مفاهیم معنوی