سیر و سلوک در رویکرد غیبی (عرفان عملی) بر اساس منابع اسلامی-ایرانی، به ویژه مکتب عرفان نظری و عملی ابن عربی و مولوی، طی مراحلی صورت می‌گیرد که می‌توان آن را به صورت زیر خلاصه کرد:
۱. مرحلهٔ شریعت (ظاهر)
شرط ورود: پایبندی به اصول دین (نماز، روزه، حلال و حرام).
نقش: مانند "پوستهٔ درخت" که از سلوک محافظت می‌کند.
نکته: بدون این مرحله، سلوک خطر انحراف دارد.
۲. مرحلهٔ طریقت (باطن)
تمرینات اصلی:
ذکر (تکرار اسماء الهی برای پاکسازی قلب).
مراقبه (نظارت بر افکار و نیات).
مجاهدت (جهاد با نفس، مانند روزهٔ سکوت).
هدف: شکستن "منیت" و رسیدن به فنا.
۳. مرحلهٔ حقیقت (وصال)
حالات خاص:
کشف (ادراک حقایق ماورایی).
شهود (دیدن تجلیات الهی در جهان).
نتیجه: رسیدن به "توحید وجودی" (دیدن خدا در همه چیز).
۴. مرحلهٔ معرفت (بقا)
ویژگی: سالک پس از فنا، به "بقای بالله" می‌رسد.
عملکرد: زندگی عادی اما با نگاه الهی (مثل مولانا که در بازار می‌چرخید اما دلش با خدا بود).
🔰 نکات کلیدی:
خط خطر: سلوک بدون استاد (شیخ) ممکن است به تصوف انحرافی بینجامد.
تست سلامت: عارف واقعی اهل شریعت است، نه آنارشیست معنوی!
نشانهٔ موفقیت: تواضع، خدمت به خلق و دوری از ادعاهای کاذب.
مثال تاریخی:
حافظ در غزل "مستور و مست هر دو را از حال خود خبر نبود..." به این سیر اشاره می‌کند.
آیا مایلید دربارهٔ یکی از مراحل عمیق‌تر بحث کنیم؟