در اشعار صامت بروجردی، ترکیب «شیرخوار و پدر» به یکی از دلخراش‌ترین و تکان‌دهنده‌ترین محورهای مصائب کربلا تبدیل شده است. این پیوند، به طور خاص به شهادت حضرت علی اصغر (ع) در آغوش پدرشان، امام حسین (ع)، اشاره دارد و نمادی از اوج مظلومیت، عطش بی‌امان، و اوج فداکاری و صبر پدر در مواجهه با این مصیبت عظیم است. صامت با پرداختن به این صحنه، دل مخاطبان را به درد آورده و عمق فاجعه انسانی کربلا را به شکلی بی‌نظیر به تصویر می‌کشد.
۱. عطش «شیرخوار» و التماس «پدر»:
یکی از اصلی‌ترین مضامین مرتبط با «شیرخوار و پدر»، عطش بی‌تاب‌کننده طفل شیرخوار و تلاش‌های ناامیدکننده پدر برای سیراب کردن اوست. این صحنه، نهایت مظلومیت طفل و رنج بی‌حد پدر را نشان می‌دهد.
نمونه (مفهوم رایج در شعر صامت):
«یک شیرخوار دیدم در بر پدر / از تشنگی فتاده او را شرر»
تحلیل: این بیت، تصویری گویا از یک شیرخوار تشنه در آغوش پدرش (امام حسین (ع)) را ارائه می‌دهد. عبارت «از تشنگی فتاده او را شرر» (تشنگی چون شعله‌ای در او افتاده) عمق عطش سوزان طفل را نشان می‌دهد. این صحنه، به ناتوانی پدر در رفع تشنگی فرزندش اشاره می‌کند که خود مصیبتی مضاعف است.
نمونه (مفهوم رایج در شعر صامت):
«ای پدر جان العطش، این شیرخوارم تشنه است / آبی به روی این جگر تشنه ریز»
تحلیل: این نوع خطاب‌ها از سوی امام حسین (ع) به دشمنان یا حتی در نجوا با خود، نشان‌دهنده استمداد پدر برای شیرخوار تشنه‌اش است. فریاد «العطش» از زبان پدر برای طفل، عمق درد و عطش مشترک و اوج بی‌رحمی دشمن را بیان می‌کند.
۲. شهادت «شیرخوار» در آغوش «پدر»: اوج مظلومیت و صبر:
اوج فاجعه، شهادت شیرخوار با تیر دشمن در آغوش پدر است. این لحظه، نمادی از نهایت ستم و مظلومیت است که صامت به شکلی سوزناک آن را به تصویر می‌کشد.
نمونه (مفهوم رایج در شعر صامت):
«آمد کمان به زه، شیرخوار روی دست پدر / آه از دمی که تیر او را گلو درید»
تحلیل: این بیت، لحظه شهادت حضرت علی اصغر (ع) را با تیر حرمله در آغوش امام حسین (ع) به تصویر می‌کشد. حضور «شیرخوار» بر «روی دست پدر»، اوج آسیب‌پذیری و معصومیت را نشان می‌دهد. «تیر او را گلو درید» نهایت بی‌رحمی و سبعیت دشمن را بیان می‌کند و این صحنه را به یکی از دلخراش‌ترین و ماندگارترین تصاویر کربلا تبدیل می‌نماید. صبر پدر در این لحظه، تجلی‌گاه اوج بندگی و تسلیم در برابر اراده الهی است.
۳. پدر، شاهد مصیبت «شیرخوار»: رنج مضاعف:
شهادت «شیرخوار» در مقابل چشمان «پدر»، رنج و مصیبت «پدر» را به اوج خود می‌رساند. این بعد از رابطه، بر بار سنگین غم و مظلومیت امام حسین (ع) تأکید دارد.
نمونه (مفهوم رایج در شعر صامت):
«دید پدر که شیرخواره جان داد از عطش / آه از نگاه آخر آن طفل بینوا»
تحلیل: این بیت بر نقش پدر به عنوان شاهد اصلی مصیبت تأکید دارد. دیدن جان دادن «شیرخوار» از عطش، رنجی است که بر دل پدر می‌نشیند و هیچ کلمه‌ای قادر به توصیف آن نیست.
رابطه «شیرخوار و پدر» در اشعار صامت بروجردی، پیوندی استثنایی از مظلومیت، عطش، و اوج فداکاری و صبر است. صامت با پرداختن به این صحنه، نه تنها درد جسمی، بلکه رنج روحی عمیق را که از فقدان طفل بی‌گناه و ناتوانی پدر در رفع عطش او ناشی می‌شود، به تصویر می‌کشد. این توصیفات، نقش بسزایی در نفوذ عاطفی اشعار صامت در فرهنگ عزاداری شیعی و زنده نگه داشتن یاد شهادت حضرت علی اصغر (ع) دارند.