تعیین "معروفترین" اشعار یک شاعر، به ویژه در ادبیات کلاسیک یا مذهبی، همیشه دشوار است؛ چرا که شهرت میتواند بر اساس معیارهای مختلفی چون فراوانی چاپ، گستردگی قرائت در محافل، یا ارجاعات ادبی سنجیده شود.
اما در مورد صامت بروجردی، شهرت و آوازه او به طور عمده مدیون اشعار مذهبی و مرثیههایش برای اهل بیت (ع)، به ویژه امام حسین (ع) و واقعه جانسوز کربلا است. وی به حق یکی از برجستهترین شاعران در سبک مرثیه و نوحه محسوب میشود.
معروفترین اشعار صامت بروجردی را میتوان در مجموعههایی مانند «کتاب نوحههای سینه زنی» و «اشعار مصیبت» او یافت. ویژگیهای اصلی این اشعار که آنها را محبوب ساخته است عبارتند از:
سوز و گداز عمیق: اشعار او مملو از حزن و اندوهی است که به عمق فاجعه کربلا نفوذ میکند و احساسات مخاطب را برمیانگیزد.
تصویرسازیهای قوی: صامت با استفاده از کلمات ساده اما تأثیرگذار، صحنههای کربلا، تشنگی، مظلومیت، و شهادت را به گونهای ملموس به تصویر میکشد.
تمرکز بر مظلومیت و تشنگی: همانطور که در بحثهای قبلی اشاره شد، مضامین تشنگی و مظلومیت امام حسین (ع) و یارانشان از پایههای اصلی اشعار اوست که به کرات و با بیانی کوبنده تکرار میشوند.
مناسبت برای مجالس عزا: بسیاری از اشعار او به گونهای سروده شدهاند که برای نوحهخوانی، سینه زنی و مجالس سوگواری بسیار مناسب هستند و از دیرباز در هیئتها و محافل عزاداری خوانده میشوند.
بنابراین، اگرچه ممکن است یک شعر خاص به تنهایی به عنوان "معروفترین" شناخته نشود، اما کلکسیون مرثیهها و نوحههای صامت بروجردی در وصف امام حسین (ع) و یارانش، هسته اصلی شهرت و ماندگاری او در ادبیات مذهبی فارسی است.