"لاف آمدند" در شاهنامه فردوسی، عبارتی است که به آمدن یا حاضر شدن با تکبر، خودستایی، و ادعاهای بزرگ اشاره دارد. این ترکیب، بیانگر ورود کسانی به صحنه است که بیشتر اهل گفتار و فخرفروشی‌اند تا عمل و شایستگی واقعی.
معنا و کاربرد "لاف آمدند"
این عبارت به‌طور مشخص در یک بیت از شاهنامه آمده است:
فردوسی » شاهنامه فردوسی » جنگ بزرگ کیخسرو با افراسیاب » بخش ۲
بزرگان که از کوه قاف آمدند ابا نیزه و تیغ لاف آمدند سپاهی ز تخم فریدون و جم ...
- معنی: بزرگانی که از کوه قاف (مکانی دور و افسانه‌ای، اشاره به بزرگی و عظمت آنها) آمدند، همراه با نیزه و شمشیر (ابزار جنگ)، با حالتی از لاف‌زنی و ادعای قدرت (لاف آمدند) حاضر شدند. آنها سپاهی از نژاد فریدون و جم بودند...
تحلیل عبارت "لاف آمدند"
ورود با غرور و ادعا: "لاف آمدند" به معنای "با لاف و خودستایی آمدند" است. این بزرگان با وجود اینکه جنگ‌افزار (نیزه و تیغ) همراه دارند و ظاهراً آماده نبردند، اما تأکید فردوسی بر "لاف" آنها نشان می‌دهد که غرور و ادعایشان بیش از عمل واقعی آن‌هاست یا حداقل در نگاه فردوسی، این صفت منفی غالب است.
تقابل با عمل: این عبارت، یک تقابل ظریف با "آمدن برای جنگ" را نشان می‌دهد. آنها برای "جنگ" آمده‌اند، اما کیفیت آمدنشان با "لاف" همراه است. این می‌تواند اشاره به این باشد که این افراد بیشتر اهل رجزخوانی و به رخ کشیدن خود هستند تا شجاعت بی‌باک در میدان نبرد.
پیش‌زمینه برای عواقب: در بافت کلی شاهنامه، لاف‌زنی و غرور بی‌جا (که "لاف آمدند" می‌تواند نمود آن باشد) اغلب به عواقب ناگوار و شکست منجر می‌شود. این عبارت ممکن است پیش‌درآمدی برای سرنوشت این بزرگان در ادامه نبرد باشد، که نشان می‌دهد تکیه بر ادعا به تنهایی کافی نیست.
نکوهش پنهان: فردوسی معمولاً لاف‌زنی را نکوهش می‌کند. حتی اگر این بزرگان قدرتمند باشند، استفاده از "لاف آمدند" به جای عباراتی که صرفاً شجاعت آنها را می‌ستاید، حاوی یک انتقاد پنهان از تکبر و غرور آن‌هاست.
به طور خلاصه، "لاف آمدند" در شاهنامه به معنای حاضر شدن با تفاخر، ادعاهای بزرگ و خودنمایی است که در نگاه فردوسی، با وجود ظاهر قدرتمند، جنبه‌ای از بی‌اصالتی یا غرور بی‌جا را در شخصیت‌ها نشان می‌دهد.