فردوسی » شاهنامه » داستان خاقان چین » بخش ۱۴
... کجا نام آن شهر بیداد بود
دژی بود وز مردم آباد بود
فردوسی » شاهنامه » داستان دوازده رخ » بخش ۴
... فرستی به نزدیک ما سربه سر
به بیداد کز مردمان بستدی
فراز آوریدی ز دست بدی ...
فردوسی » شاهنامه » جنگ بزرگ کیخسرو با افراسیاب » بخش ۲۱
... بر آن سو که پور سیاوش براند
ز بیداد مردم فراوان نماند
سپه را بیاراست و روزی بداد ...
==========================
بیداد مردم در شاهنامه فردوسی
در شاهنامه فردوسی، مفهوم بیداد مردم به شکل‌های مختلفی مطرح شده است. فردوسی در این اثر حماسی، همواره بر عدالت، خرد و دادگری تأکید دارد و در مقابل، بیداد و ظلم را نکوهش می‌کند.
جنبه‌های بیداد مردم در شاهنامه:
✅ ستم پادشاهان بر مردم: برخی از پادشاهان در شاهنامه، به دلیل ظلم و بیدادگری، مورد نفرت مردم قرار گرفته‌اند و سرانجام حکومتشان سقوط کرده است. نمونه بارز آن ضحاک است که با ستمگری خود، مردم را به ستوه آورد و سرانجام توسط فریدون سرنگون شد. ✅ قیام مردم علیه ظلم: در شاهنامه، مردم در برابر بیدادگری سکوت نمی‌کنند و در مواقعی دست به قیام می‌زنند. کاوه آهنگر نمونه‌ای از فردی است که در برابر ظلم ضحاک ایستادگی کرد و مردم را به قیام دعوت کرد. ✅ نقش مردم در تحولات تاریخی: فردوسی نشان می‌دهد که مردم نیرویی تأثیرگذار در تغییرات سیاسی و اجتماعی هستند. آنان در برابر ظلم، یا مقاومت می‌کنند یا از پادشاهان دادگر حمایت می‌کنند.
... کجا نام آن شهر بیداد بود دژی بود وز مردم آباد بود
این بیت از شاهنامه فردوسی در داستان خاقان چین آمده است.
تحلیل نمادپردازی بیداد و شهر در شاهنامه:
"کجا نام آن شهر بیداد بود": این عبارت نشان‌دهنده شهری است که به ظلم و ستم شهرت دارد. فردوسی در شاهنامه بارها به شهرهایی اشاره می‌کند که نماد بیداد و بی‌عدالتی هستند.
"دژی بود وز مردم آباد بود": این بخش نشان می‌دهد که شهر، علی‌رغم استحکام و آبادانی، تحت تأثیر ظلم و ستم قرار دارد.
در شاهنامه، بیداد یکی از موضوعات مهم است که اغلب با سقوط پادشاهان و نابودی تمدن‌ها همراه می‌شود. فردوسی بر این باور است که دادگری و عدالت اساس پایداری حکومت‌هاست، و هر جا که بیداد حاکم شود، سرانجام آن تباهی خواهد بود.
به بیداد کز مردمان بستدی فراز آوریدی ز دست بدی ...
این بیت از شاهنامه فردوسی در داستان دوازده رخ آمده است.
تحلیل نمادپردازی بیداد در این بیت:
"به بیداد کز مردمان بستدی": این عبارت نشان‌دهنده ظلم و ستمی است که از مردم گرفته شده است. فردوسی در شاهنامه بارها بر نکوهش بیداد و ظلم تأکید کرده و آن را عامل نابودی حکومت‌ها دانسته است.
"فراز آوریدی ز دست بدی": این بخش اشاره دارد به اینکه آنچه با ظلم و ستم به دست آمده، سرانجام به تباهی و نابودی خواهد انجامید.
در شاهنامه، بیداد یکی از موضوعات مهم است که اغلب با سقوط پادشاهان و نابودی تمدن‌ها همراه می‌شود. فردوسی بر این باور است که دادگری و عدالت اساس پایداری حکومت‌هاست، و هر جا که بیداد حاکم شود، سرانجام آن تباهی خواهد بود.