فردوسی » شاهنامه » پادشاهی خسرو پرویز » بخش ۴۵
... توانایی و ناتوان آفرید
همان چرخ گردنده بی ستون
چرا نه به فرمان او در نه چون ..
فردوسی » شاهنامه » پادشاهی خسرو پرویز » بخش ۶۱
... بدانش یکی دیگر آورد راه
از آن پس شب و روز گردنده دهر
نشست و ببخشید بر چار بهر ...
فردوسی » شاهنامه » پادشاهی خسرو پرویز » بخش ۶۹
... چو بهرام و کیوان و چون ماه و مهر
ز کیوان و تیر و ز گردنده ماه
پدیدار کرده ز هر دستگاه
فردوسی » شاهنامه » پادشاهی خسرو پرویز » بخش ۷۶
... گلینوش را با سواری هزار
چو گردنده گردون به سر بر بگشت
شد آن شاه را سال بر سی و هشت ...
فردوسی » شاهنامه » پادشاهی شیرویه » بخش ۲
... چو جاماسپ کاندر شمار سپهر
فروزنده تر بد ز گردنده مهر
شدند آن بزرگان و دانندگان ...
فردوسی » شاهنامه » پادشاهی آزرم دخت » پادشاهی آزرم دخت
... به کام دل مرد بدخواه ماند
همه کار گردنده چرخ این بود
ز پرورده خویش پرکین بود
فردوسی » شاهنامه » پادشاهی فرخ زاد » پادشاهی فرخ زاد
... ز هر سو همی دشمن آمد پدید
چنین است کردار گردنده دهر
نگه کن کزو چند یابی تو بهر ...
فردوسی » شاهنامه » پادشاهی یزدگرد » بخش ۷
... خداوند دانا و پروردگار
خداوند گردنده بهرام وهور
خداوند پیل و خداوند مور ...
فردوسی » شاهنامه » پادشاهی هرمزد دوازده سال بود » بخش ۸
... نیابد نزیبد برو بر مهی
مرا بند گردون گردنده کرد
نگویم که با من بدی بنده کرد ...
فردوسی » شاهنامه » پادشاهی هرمزد دوازده سال بود » بخش ۹
... که آن آفرین باز نفرین شود
وزو چرخ گردنده پرکین شود
چو یزدان تو را فرهی داد و بخت ...
... که برآسمان اختران بشمرد
خم چرخ گردنده رابشکرد
به خواری و زاری بساری فتاد ...
فردوسی » هجونامه (منتسب)
... هر آن کس که شعر مرا کرد پست
نگیردش گردون گردنده دست
فردوسی » شاهنامه » گفتار اندر داستان فرود سیاوش » بخش ۱۲
... پدرت آنکه پیل ژیان بشکرد
بگردنده گردون همی ننگرد
ازو بازگشتند دل پر ز درد ...
فردوسی » شاهنامه » داستان کاموس کشانی » بخش ۱۱
... یکی مهتر از ماورالنهر بر
که بگذارد از چرخ گردنده سر....
فردوسی » شاهنامه » داستان کاموس کشانی » بخش ۱۴
... ز کار بزرگان و جنگ سپاه
ز رخشنده خورشید و گردنده ماه
فراوان ازان لشکر بی شمار ...
فردوسی » شاهنامه » داستان خاقان چین » بخش ۱۳
... از ایران یکی لشکر آمد بجنگ
که شد چرخ گردنده را راه تنگ
فردوسی » شاهنامه » داستان بیژن و منیژه » بخش ۶
... بپرسید مر هریکی را ز شاه
ز گردنده خورشید و تابنده ماه
نشستند گردان و رستم بر اسب ...
فردوسی » شاهنامه » داستان بیژن و منیژه » بخش ۷
... که چون تو ندیدست یک شاه گاه
نه تابنده خروشید و گردنده ماه
بدان را ز نیکان تو کردی جدا ...
فردوسی » شاهنامه » داستان دوازده رخ » بخش ۱۷
... که دانست کآید یکی شهریار
نگه کن بدین کار گردنده دهر
مر آن را که از خویشتن کرد بهر ...
فردوسی » شاهنامه فردوسی » جنگ بزرگ کیخسرو با افراسیاب » بخش ۵
بدان گه که گردنده چرخ بلند
نگردد ببایست روز گزند ...
فردوسی » شاهنامه فردوسی » جنگ بزرگ کیخسرو با افراسیاب » بخش ۱۵
... نماند به کس جاودان روزگار
همین چرخ گردنده با هر کسی
تواند جفا گستریدن بسی ...
فردوسی » شاهنامه فردوسی » جنگ بزرگ کیخسرو با افراسیاب » بخش ۱۸
... در و دشت گفتی همه خون شدست
خور از چرخ گردنده بیرون شدست
فردوسی » شاهنامه فردوسی » جنگ بزرگ کیخسرو با افراسیاب » بخش ۱۹
... بپرسیدش از شهریار و سپاه
ز گردنده خورشید و تابنده ماه
بگفت آن کجا دید گیو سترگ ...
... به گرسیوز آمد چنان جای بهر
چنینست کردار گردنده دهر
خنک آن کسی کو بود پادشا ...
==============
کلید وازه ها و برگزیده ها
- تابنده ماه
- چرخ گردنده 20
- چرخ گردنده بی ستون
- خداوند گردنده خورشید و ماه3
- خداوند گردنده 6
- کردار گردنده دهر4
- گردنده 61
- گردنده خورشید و تابنده ماه3
- گردنده خورشید10
- گردنده دهر9
- گردنده عصر2
- گردنده گردون2
- گردنده ماه4
- گردون گردنده 3
- خداوند گردنده خورشید و ماه…..روان را به نیکی نماینده راه
- در و دشت گفتی همه خون شدست……خور از چرخ گردنده بیرون شدست