۳۱۳
فردوسی » شاهنامه » پادشاهی خسرو پرویز » بخش ۵
... درفش تهمتن درفشان چو ماه
نبد خواست یزدان که ایران زمین
به ویرانی آرند ترکان چین ...
۳۱۴
فردوسی » شاهنامه » پادشاهی خسرو پرویز » بخش ۶
... نبودی جز از ساوه سالار چین
که آورد لشکر به ایران زمین
تو راپاک یزدان بروبرگماشت ...
۳۲۱
فردوسی » شاهنامه » پادشاهی خسرو پرویز » بخش ۲۴
... همی راه جوید که دیرینه کین
ببرد ز روم و ز ایران زمین
چنین یافت پاسخ زایرانیان ...
۳۲۲
فردوسی » شاهنامه » پادشاهی خسرو پرویز » بخش ۲۶
... بدو داد و بسیارکرد آفرین
که آباد باد ازتوایران زمین
۳۲۶
فردوسی » شاهنامه » پادشاهی خسرو پرویز » بخش ۳۰
... زرفتن کهن گردد این روز نو
اگر خسرو آید به ایران زمین
نبینی مگر گرز و شمشیر کین ...
۳۲۸
فردوسی » شاهنامه » پادشاهی خسرو پرویز » بخش ۳۲
... بمریم چنین گفت کاندر نشین
که ترسم که شد شاه ایران زمین ...
۳۳۱
فردوسی » شاهنامه » پادشاهی خسرو پرویز » بخش ۳۶
... ز قیصر شنیدی که خسرو ز دین
بگردد چو آید به ایران زمین
مگو ایچ گفتار نا دلپذیر ...
۳۳۵
فردوسی » شاهنامه » پادشاهی خسرو پرویز » بخش ۴۲
... همه هم زبان آفرین خواندند
ورا شاه ایران زمین خواندند...
۳۳۶
فردوسی » شاهنامه » پادشاهی خسرو پرویز » بخش ۴۴
... سپاهی دلاور ز چین برگزین
بدان تا تو را گردد ایران زمین
بگیرم به شمشیر ایران و روم ...
۳۳۸
فردوسی » شاهنامه » پادشاهی خسرو پرویز » بخش ۴۶
... کس آمد به خاقان که از ترک و چین
ممان تا کس آید به ایران زمین
که آگاهی ما به خسرو برند ...
... منادیگری کرد خاقان چین
که بی مهر ماکس به ایران زمین
شود تامیانش کنم بدو نیم ...
۳۴۷
فردوسی » شاهنامه » پادشاهی خسرو پرویز » بخش ۶۲
... نگر تا نگردد زبانتان برین
به پیش بزرگان ایران زمین
همی داشت آن اختران را نگاه ...
۳۵۳
فردوسی » شاهنامه » پادشاهی خسرو پرویز » بخش ۶۹
... ورا درگر آمد ز روم و ز چین
ز مکران و بغداد و ایران زمین
هزار و صد و بیست استاد بود ...
... سرسال نو هرمز فرودین
بیامد بر شاه ایران زمین
==========================================
- نبد خواست یزدان که ایران زمین ........به ویرانی آرند ترکان چین
- ... نبودی جز از ساوه سالار چین......که آورد لشکر به ایران زمین
- ... همی راه جوید که دیرینه کین..........ببرد ز روم و ز ایران زمین
- ... بدو داد و بسیارکرد آفرین...............که آباد باد ازتوایران زمین
- اگر خسرو آید به ایران زمین .......نبینی مگر گرز و شمشیر کین
- ... بمریم چنین گفت کاندر نشین.......که ترسم که شد شاه ایران زمین
- ... ز قیصر شنیدی که خسرو ز دین........بگردد چو آید به ایران زمین
- ... همه هم زبان آفرین خواندند........ورا شاه ایران زمین خواندند
- ... سپاهی دلاور ز چین برگزین.....بدان تا تو را گردد ایران
- ... کس آمد به خاقان که از ترک و چین...ممان تا کس آید به ایران زمین
- ... منادیگری کرد خاقان چین.........که بی مهر ماکس به ایران زمین
- ... نگر تا نگردد زبانتان برین.........به پیش بزرگان ایران
- ... ورا درگر آمد ز روم و ز چین.........ز مکران و بغداد و ایران زمین
- ... سرسال نو هرمز فرودین...........بیامد بر شاه ایران زمین
---------------------------------------------------------------------------------
ایران زمین در دوره پادشاهی خسرو پرویز در شاهنامه
در شاهنامه فردوسی، دوران پادشاهی خسرو پرویز (خسرو دوم) به عنوان یکی از دوره‌های مهم و پرماجرای تاریخ ایران زمین توصیف شده است. خسرو پرویز یکی از پادشاهان ساسانی بود که به دلیل جنگ‌ها و فتوحاتش شناخته می‌شود. در این دوران، ایران زمین با چالش‌ها و تحولات زیادی مواجه بود.
خسرو پرویز با امپراتوری روم شرقی (بیزانس) درگیر جنگ‌های طولانی و پرهزینه‌ای شد که تأثیرات زیادی بر اقتصاد و جامعه ایران داشت. این جنگ‌ها به دلیل اختلافات سیاسی و مذهبی بین دو امپراتوری آغاز شد و به مدت چندین سال ادامه یافت. در این دوران، خسرو پرویز توانست بخش‌های بزرگی از قلمرو روم شرقی را فتح کند و به اوج قدرت خود برسد.
با این حال، در اواخر دوران پادشاهی خسرو پرویز، ایران زمین با مشکلات داخلی و خارجی زیادی مواجه شد. شورش‌ها و نارضایتی‌های داخلی، به همراه حملات خارجی، باعث ضعف و ناپایداری حکومت شد. در نهایت، خسرو پرویز توسط پسرش شیرویه (قباد دوم) برکنار و به قتل رسید.
-------------------------------------
معنای ابیات
نبد خواست یزدان که ایران زمین به ویرانی آرند ترکان چین: این بیت به معنای این است که خواست خداوند نبود که ایران زمین توسط ترکان چین به ویرانی کشیده شود.
نبودی جز از ساوه سالار چین که آورد لشکر به ایران زمین: این بیت به معنای این است که تنها ساوه، سالار چین، بود که لشکر به ایران زمین آورد.
همی راه جوید که دیرینه کین ببرد ز روم و ز ایران زمین: این بیت به معنای این است که دشمنان به دنبال راهی بودند تا کینه‌های دیرینه خود را از روم و ایران زمین بگیرند.
بدو داد و بسیارکرد آفرین که آباد باد ازتوایران زمین: این بیت به معنای این است که به او (پادشاه) دعا و تحسین فراوان کردند که ایران زمین از او آباد باشد.
اگر خسرو آید به ایران زمین نبینی مگر گرز و شمشیر کین: این بیت به معنای این است که اگر خسرو به ایران زمین بیاید، چیزی جز گرز و شمشیر کینه نخواهی دید.
بمریم چنین گفت کاندر نشین که ترسم که شد شاه ایران زمین: این بیت به معنای این است که بمریم گفت که در نشیمنگاه خود ترسیده است که شاه ایران زمین از بین رفته باشد.
ز قیصر شنیدی که خسرو ز دین بگردد چو آید به ایران زمین: این بیت به معنای این است که از قیصر شنیدی که خسرو از دین برمی‌گردد وقتی به ایران زمین بیاید.
همه هم زبان آفرین خواندند ورا شاه ایران زمین خواندند: این بیت به معنای این است که همه به یک زبان او را تحسین کردند و او را شاه ایران زمین خواندند.
سپاهی دلاور ز چین برگزین بدان تا تو را گردد ایران: این بیت به معنای این است که سپاهی دلاور از چین انتخاب کن تا ایران به تو تعلق گیرد.
کس آمد به خاقان که از ترک و چین ممان تا کس آید به ایران زمین: این بیت به معنای این است که کسی به خاقان آمد و گفت که از ترک و چین جلوگیری کن تا کسی به ایران زمین نیاید.
منادیگری کرد خاقان چین که بی مهر ماکس به ایران زمین: این بیت به معنای این است که خاقان چین اعلام کرد که بدون محبت ما کسی به ایران زمین نیاید.
نگر تا نگردد زبانتان برین به پیش بزرگان ایران: این بیت به معنای این است که مراقب باشید زبانتان در برابر بزرگان ایران به این موضوع نپردازد.
ورا درگر آمد ز روم و ز چین ز مکران و بغداد و ایران زمین: این بیت به معنای این است که او (پادشاه) از روم و چین، مکران، بغداد و ایران زمین هدایا دریافت کرد.
سرسال نو هرمز فرودین بیامد بر شاه ایران زمین: این بیت به معنای این است که در آغاز سال نو و ماه فروردین، هرمز به شاه ایران زمین آمد.
تحلیل سیاسی ایران زمین در دوره پادشاهی خسرو پرویز
در این ابیات از شاهنامه فردوسی، چین نقش مهمی در تعاملات سیاسی و نظامی با ایران زمین دارد:
- نبد خواست یزدان که ایران زمین به ویرانی آرند ترکان چین: در این بیت، ترکان چین به عنوان تهدیدی برای ایران زمین معرفی می‌شوند. این نشان‌دهنده نقش سیاسی چین به عنوان یک قدرت خارجی است که می‌تواند به ویرانی ایران زمین منجر شود.
- نبودی جز از ساوه سالار چین که آورد لشکر به ایران زمین: در این بیت، ساوه سالار چین به عنوان فرمانده‌ای که لشکر به ایران زمین آورده است، معرفی می‌شود. این نشان‌دهنده نقش نظامی چین در حمله به ایران زمین است.
- همی راه جوید که دیرینه کین ببرد ز روم و ز ایران زمین: در این بیت، دشمنان به دنبال راهی هستند تا کینه‌های دیرینه خود را از روم و ایران زمین بگیرند. این نشان‌دهنده نقش سیاسی چین در تلاش برای انتقام‌گیری و تأثیرگذاری بر ایران زمین است.
- بدو داد و بسیارکرد آفرین که آباد باد ازتوایران زمین: در این بیت، به پادشاه ایران دعا و تحسین فراوان می‌شود که ایران زمین از او آباد باشد. این نشان‌دهنده نقش مثبت و حمایتی چین در تعاملات دیپلماتیک با ایران زمین است.
- اگر خسرو آید به ایران زمین نبینی مگر گرز و شمشیر کین: در این بیت، اشاره به این است که اگر خسرو به ایران زمین بیاید، جنگ و نزاع با چین اجتناب‌ناپذیر خواهد بود.
- بمریم چنین گفت کاندر نشین که ترسم که شد شاه ایران زمین: در این بیت، نگرانی از وضعیت شاه ایران زمین و تأثیرات خارجی بر آن بیان می‌شود.
- ز قیصر شنیدی که خسرو ز دین بگردد چو آید به ایران زمین: در این بیت، اشاره به این است که قیصر روم شنیده که خسرو از دین برمی‌گردد وقتی به ایران زمین بیاید، که نشان‌دهنده تأثیرات خارجی بر ایران است.
- همه هم زبان آفرین خواندند ورا شاه ایران زمین خواندند: در این بیت، همه به یک زبان او را تحسین کردند و او را شاه ایران زمین خواندند، که نشان‌دهنده تأثیرات مثبت و حمایتی چین در تعاملات دیپلماتیک با ایران است.
- سپاهی دلاور ز چین برگزین بدان تا تو را گردد ایران: در این بیت، اشاره به انتخاب سپاهی دلاور از چین برای تقویت ایران است.
- کس آمد به خاقان که از ترک و چین ممان تا کس آید به ایران زمین: در این بیت، کسی به خاقان آمد و گفت که از ترک و چین جلوگیری کن تا کسی به ایران زمین نیاید، که نشان‌دهنده نقش نظامی چین در حمله به ایران زمین است.
- منادیگری کرد خاقان چین که بی مهر ماکس به ایران زمین: در این بیت، خاقان چین اعلام کرد که بدون محبت ما کسی به ایران زمین نیاید، که نشان‌دهنده نقش دیپلماتیک چین است.
- نگر تا نگردد زبانتان برین به پیش بزرگان ایران: در این بیت، مراقب باشید زبانتان در برابر بزرگان ایران به این موضوع نپردازد، که نشان‌دهنده نقش دیپلماتیک و سیاسی چین است.
- ورا درگر آمد ز روم و ز چین ز مکران و بغداد و ایران زمین: در این بیت، او (پادشاه) از روم و چین، مکران، بغداد و ایران زمین هدایا دریافت کرد، که نشان‌دهنده تعاملات دیپلماتیک و اقتصادی چین با ایران است